Crazy Horse

 

Crazy Horse leefde van 4 december 1849 tot 5 september 1877. Hij was een indiaan van de Oglala Lakota.
Hij werd bekend als groot krijgsleider van de Lakota, Cheyenne (Tsitsistas) en de Arapaho (Inuna-Ina) Indianen (tezamen Sioux).

Zijn naam was Tashunka Witko. Dit betekent "Steigerend Paard", oftewel Crazy Horse. Wanneer Crazy Horse ten strijde trok had hij zijn haar los en had hij een bliksemschicht op zijn gezicht geverfd. 

Hij werd gezien als een groot leider, die zich sterk maakte voor het behouden van de tradities en waarden van de Lakota Indianen.
Als kleine jongen al was hij een legendarische krijger, waarbij hij paarden van de Crow Indianen stal toen hij 12 was en de leiding had over een groep Indianen in de oorlog toen hij 19 was. Zo was hij ook betrokken bij de 1865-1868 oorlog, geleid door Oglala chief Red Cloud tegen de "white men" die zich in Wyoming wilden vestigen. Hij speelde een cruciale rol in het ten gronde richten van de brigade van William J. Fetterman bij Fort Phil Kearny in 1867. En vooral bekend was hij natuurlijk in zijn gevechten tegen George Armstrong Custer in 1873. In 1868 was er een verdrag opgesteld (Fort Laramie Treaty) waarbij de Lakota recht kregen op het Lakota-land in de Black Hills. Dit verdrag werd overtreden door de Amerikanen, na de vondst van goud en de gold rush. De Amerikanen stroomden het gebied van de Lakota Indianen binnen (Paha Sapa, Black Hills). Dit leidde tot veldslagen.

In 1876 verbande de War Department alle Lakota Indianen naar hun reservaten. Toen werd Crazy Horse de leider van het verzet hiertegen. Omdat zijn eerste vrouw een Cheyenne was, had hij nog nauwe banden met deze Indianen. Samen vormden zij een groep van 1.200 Oglala en Cheyenne Indianen en vocht tegen generaal George Crook op 17 juni 1876. Dit was de slag bij Little Bighorn. Crook was één van de drie groepen die als eerste het kampement van de Indianen (waarin Sitting Bull zich bevond) aanviel. Crazy Horse won.  

Hierna verenigden Crazy Horse en Sitting Bull hun krachten en dat resulteerde er op 25 juni 1876 toe dat ook Custer en zijn 7e Cavalry werden verslagen (zie ook Custer State Park - Geschiedenis). Bij deze veldslag was naast Crazy Horse en Sitting Bull ook chief Call, leider van de Hunkpapa krijgers betrokken.

Na de Lakota overwinning bij Little Bighorn trokken Sitting Bull en Gall zich terug in Canada. Crazy Horse bleef in Amerika en vocht tegen generaal Nelson Miles, die de Indianen tijdens de winter van 1876-1877 bleef achtervolgen. Crazy Horse won dit niet. Door de continue achtervolging van het leger en het minder worden van de buffalo's (winter, eten) moest Crazy Horse zich op 6 mei 1877 overgeven.

Maar zelfs toen nog bleef Crazy Horse een belangrijke onafhankelijke kracht. In september 1877 verliet Crazy Horse het reservaat zonder toestemming. Zijn vrouw was ziek en hij wilde haar naar haar ouders brengen. Zijn neef Touch the Clouds was hier ook bij. Generaal George Cook arresteerde hem, hij was namelijk bang dat Crazy Horse een aanval aan het beramen was. In eerste instantie verzette Crazy Horse zich niet. Tot hij zich realiseerde dat hij in gevangenschap werd gebracht. Toen begon hij tegenstand te bieden, maar terwijl de armen van Crazy Horse door de ene officier werden vastgehouden, stak de andere officier een bajonet door hem heen. Crazy Horse stierf op 5 september 1877. 

 

Crazy Horse Memorial

In de omgeving van Mount Rushmore (zie Mount Rushmore) wordt sinds 1948 gewerkt aan het Crazy Horse Memorial. Dit monument zal, wanneer het klaar is, Crazy Horse voorstellen, zittend op een galopperend paard. Het wordt uitgehouwen in het graniet van de Black Hills. Het beeld zal 195 meter lang en 172 meter hoog worden. De bouw wordt gefinancieerd met giften.

In 1939 werd de beeldhouwer Korczak Ziolkowski door Sioux-leider Henry Standing Bear benaderd om een ontwerp te maken. Deze Ziolkowski had ook al bijgedragen aan de bouw van Mount Rushmore. De bouw van Crazy Horse Memorial startte in 1948. Het gezicht van Crazy Horse werd afgewerkt in 1998. Het is niet duidelijk wanneer het beeld af zal zijn.

Elk jaar wordt er een mars naar het beeld gehouden. Ook zijn er explosies, waarbij het publiek wordt uitgenodigd om te kijken hoe een deel van de rotsen wordt weggeblazen, zodat weer verder gewerkt kan worden aan het beeld. 

Er is ook kritiek op het project vanuit de Sioux-gemeenschap. Crazy Horse had zich namelijk nooit willen laten fotograferen of afbeelden tijdens zijn leven. Het zou daarom ook niet gepast zijn om een beeldhouwwerk van hem te maken.

               

Maak jouw eigen website met JouwWeb